حدود 340 میلیون سال پیش ، جانورانی در مردابها می زیسته اند که نسبت به دوزیستانی که پیشتر از آنها قدم به خشکی نهادند ، یک گام جلوتر بودند. چرا که آنها سرانجام کاملا رابطه خود را با آب قطع کردند. آنها اجداد سوسمارهای امروزی بودند ...
این برنامه شامل دانستنیهایی از این " اژدهایان زمین" می باشند.
سوسمارها و مارمولکها، خزندگان خونسردی هستند که با تنوع بسیار زیاد در شکل، اندازه و رنگ در سراسر جهان یافت میشوند. این موجودات جذاب، با تواناییهای شگفتانگیز خود، از دیرباز توجه انسان را به خود جلب کردهاند. در ادامه به برخی از جالبترین حقایق درباره این خزندگان پرداخته میشود.
تنوع گونهها و زیستگاهها
سوسمارها و مارمولکها در طیف وسیعی از زیستگاهها از بیابانها و جنگلها گرفته تا مناطق کوهستانی و حتی آبهای شور زندگی میکنند. از کوچکترین مارمولکهای خانگی گرفته تا اژدهای کومودو که بزرگترین مارمولک جهان است، تنوع این خزندگان بسیار زیاد است.
ویژگیهای ظاهری و ساختار بدن
پوست: پوست سوسمارها و مارمولکها خشک و پولکدار است و به آنها کمک میکند تا آب بدن خود را حفظ کنند.
پاها: اکثر سوسمارها و مارمولکها چهار پا دارند، اما برخی گونهها مانند مارمولکهای بیپا شباهت زیادی به مارها دارند.
دم: دم این خزندگان بسیار مهم است و در حفظ تعادل، شنا و دفاع از خود نقش دارد. بسیاری از گونهها میتوانند دم خود را جدا کنند و بعداً آن را بازسازی کنند.
تواناییهای شگفتانگیز
استتار: بسیاری از سوسمارها و مارمولکها توانایی استتار بسیار خوبی دارند و میتوانند خود را با محیط اطرافشان همرنگ کنند.
تغییر رنگ: برخی گونهها مانند آفتابپرست میتوانند رنگ بدن خود را تغییر دهند تا با محیط اطرافشان سازگار شوند.
دویدن روی آب: برخی از مارمولکهای دریایی میتوانند روی سطح آب بدوند.
رشد مجدد اندامها: بسیاری از سوسمارها و مارمولکها میتوانند اندامهای از دست رفته خود مانند دم را مجدد رشد دهند.
تغذیه
بیشتر سوسمارها و مارمولکها حشرهخوار هستند، اما برخی گونهها از میوهها، گیاهان و حتی حیوانات کوچکتر تغذیه میکنند.
تولیدمثل
این خزندگان معمولاً تخمگذار هستند و تخمهای خود را در خاک، زیر سنگها یا در لانهها دفن میکنند. برخی گونهها نیز زندهزا هستند.
نقش در اکوسیستم
سوسمارها و مارمولکها نقش مهمی در اکوسیستم ایفا میکنند. آنها به عنوان شکارچی، به کنترل جمعیت حشرات کمک میکنند و در چرخه غذایی نقش دارند.
تهدیدات
تخریب زیستگاه، شکار بیرویه و تغییرات آب و هوایی از جمله تهدیدات اصلی برای بقای بسیاری از گونههای سوسمارها و مارمولکها هستند.
حفاظت
حفاظت از سوسمارها و مارمولکها نیازمند تلاشهای جهانی برای حفظ زیستگاههای طبیعی آنها، مبارزه با شکار غیرقانونی و افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت این موجودات است.